Để học Văn chủ động theo chương trình mới, học sinh thay vì đợi chờ một bài mẫu thì sẽ tự nâng cao hiểu biết văn học cho mình. Yên Văn đăng chùm bài về “tư chất nghệ sĩ của nhà văn” để làm rõ những đặc điểm trong thói quen và tính cách của các nhà văn, nhà thơ, những người có khả năng viết vượt trội. Tuyến bài vừa giúp các bạn chủ động đánh giá tài năng của tác giả, vừa giúp bạn nhận ra những bí kíp để viết tốt hơn. Bắt đầu bằng tư chất về cảm xúc.
Niềm vui thích của ta ở triều chính thì ta cùng triều chính có cái tình nam nữ, nỗi nhớ mong của ta là ở ruộng vườn thì ta cùng ruộng vườn có cái tình vợ chồng.
Câu nói trên là lời chia sẻ của một Binh bộ Thượng thư thời Tây Sơn, một học giả và cũng là một nhà văn. Chỉ cần đọc tập trung, chúng ta đều có thể hiểu: con người ấy luôn dạt dào cảm xúc trong những việc tưởng chừng như khô khan và đơn điệu nhất. Đó cũng là một dấu hiệu để nhận biết “tư chất nghệ sĩ của nhà văn”.
1. Hiểu về khái niệm “cảm xúc của nhà văn”
Cảm xúc là những phản ứng có ý thức về mặt tinh thần (chẳng hạn như tức giận hoặc sợ hãi), cảm xúc được trải nghiệm một cách chủ quan và hướng đến một đối tượng cụ thể, thường đi kèm với những thay đổi về sinh lý và hành vi của cơ thể.
Cuộc đời là một chuỗi những sự kiện với đủ cung bậc cảm xúc. Cho dù buồn đau, hạnh phúc, thất vọng, sung sướng, nhà văn cũng đều cảm nhận một cách mãnh liệt. Họ đón nhận mọi việc xảy đến với một trái tim ấm nóng và rộng mở để thấu suốt cái hay- dở của trải nghiệm. Từ đó, yêu ghét rõ ràng, khi đã yêu thì sẽ ôm choàng lấy, khi đã giận thì sẽ dứt khoát bác bỏ.
Nhờ cảm nhận sâu sắc sự tồn tại của vạn vật mà những trang viết của nhà văn luôn dạt dào xúc cảm. Họ tận dụng khả năng thâm nhập sâu vào cuộc sống để truyền tải câu chuyện ở góc nhìn đa dạng, lan tỏa sự đồng cảm, thấu hiểu sâu sắc và mạnh mẽ. Bởi vậy, tư chất nghệ sĩ của nhà văn chính là một trái tim nồng ấm. Họ là người giàu tình cảm và rất nhạy cảm.
2. Cảm xúc mãnh liệt đã tác động đến nhà văn như thế nào?
Khi có một trái tim giàu tình cảm và nhạy cảm, nhà văn sẽ có những biểu hiện rất rõ ràng. Bạn thấy tò mò ư? Vậy thì hãy cùng khám phá với Yên Văn nhé!
2.1. Cảm xúc giúp cho điều bình dị cũng hóa thơ ca
Chiếc trống trường bằng gỗ bọc da trâu tưởng chừng chỉ là vật vô tri vô giác, là dụng cụ để thông báo giờ giấc thì với nhà thơ Thanh Hào, đó là người bạn thân thương, tình cảm, cũng biết buồn bã trong những ngày hè vắng bóng bạn bè, thầy cô. Bằng tình cảm sâu sắc với mái trường, sự nhạy cảm với không khí của kì nghỉ hè và khả năng liên tưởng, nhà thơ đã nhìn thấy suy tư và nỗi cô đơn ấy của trống, cũng là tiếng lòng của chính mình.
Buồn không hả trống
Trong những ngày hè
Bọn mình đi vắng
Chỉ còn tiếng ve?
Thực ra điều bình dị cũng xuất hiện trong thơ ca Việt
2.2. Cảm xúc làm trái tim trống rỗng vì những thay đổi
Cả trăm năm trước, nhờ nhạy bén với sự thay đổi của thời cuộc cùng tình yêu mãnh liệt, thiết tha với nền văn hóa dân tộc, Vũ Đình Liên khơi gợi được nỗi xót xa, ngậm ngùi không chỉ ở lòng người mà còn ẩn sâu trong những giấy đỏ, mực tàu lặng lẽ bên cạnh ông đồ. Cho dù không khí lễ Tết có vui vẻ, nhộn nhịp đến thế nào, tác giả vẫn cảm nhận được sự vắng vẻ, hiu quạnh quanh ông đồ ngày một rõ rệt qua từng năm, thể hiện sự mai một nét văn hóa từng là “linh hồn” của dân tộc :
Nhưng mỗi năm mỗi vắng
Người thuê viết nay đâu?
Giấy đỏ buồn không thắm
Mực đọng trong nghiên sầu…
Cảm xúc làm trái tim trống rỗng vì những thay đổi
2.3. Cảm xúc biến nỗi buồn của người cũng là nỗi đau của mình
Thế kỷ trước, đã có hơn một nhà văn đi sâu vào đời sống tối tăm của xã hội để tạo ra những tác phẩm văn học hiện thực đầy cay đắng và chua chát. Những tác giả lớn như Nam Cao, Vũ Trọng Phụng, Ngô Tất Tố đã cảm nhận nỗi đau của người đời chân thật như chính bản thân đang phải trải qua. Trong quá trình sống và viết, họ đã vô tình hoặc hữu ý cộng cảm với những trái tim khác, với thế giới bên ngoài.
Có những lúc ta chất chứa cảm xúc hóa nỗi buồn của người là nỗi đau của mình
3. Thực hành để nuôi dưỡng cảm xúc và sự nhạy cảm trời cho
Từ những ví dụ trên, có thể thấy rằng mọi sự việc, hiện tượng khi đi qua trái tim nhà văn đều trở nên rõ ràng và mang đến những cảm xúc dạt dào, đặc biệt hơn. Trái tim nồng ấm không phải là một trái tim mềm mại chỉ toàn điều tích cực, đó phải là một trái tim rộng mở và nâng niu mọi cảm xúc xuất hiện trong lòng.
Bạn có muốn bổ sung thêm những ví dụ khác? Hãy bình luận ở phía dưới để cùng ôn bài và kiểm tra kiến thức văn học của mình nhé!
Nhà văn là những người có khả năng viết và truyền đạt tốt, yếu tố trên là một trong những điều làm nên “tư chất” của họ. Nếu bạn muốn biết mình có phải một người viết tốt hay không, hoặc muốn rèn luyện khả năng, hãy chú ý:
- Dành nhiều thời gian riêng tư để bản thân có không gian SUY NGHĨ, không cần thường xuyên có mặt tại những nơi quá náo nhiệt nếu cảm thấy không hợp, đặc biệt là nơi ồn ào, tấp nập như mạng xã hội.
- Rèn luyện thói quen GHI CHÉP lại các suy nghĩ của bản thân một cách kĩ càng, chi tiết vào một quyển sổ. Đó vừa là nguồn cảm hứng cho bạn sáng tạo, vừa là nơi bạn đối thoại với chính mình.
Yên Văn hy vọng qua bài viết này, các bạn vừa hiểu hơn về tư chất nghệ sĩ của nhà văn, vừa có dịp nhìn lại chính bản thân mình. Ba mẹ, thầy cô có thể chú ý hơn đến những giai đoạn thay đổi của học sinh để tạo điều kiện phát triển tốt nhất cho các em. Nuôi dưỡng cảm xúc chính là tiền để để có những cây viết tốt, có thể là nhà giáo, nhà văn, nhà biên kịch, nhà báo… trong tương lai! Đừng quên tham gia cuộc thi viết Muôn Sắc Quê Hương của Yên Văn nhé!
Đội ngũ Yên Văn
